De Belgische ontwerper werd een begrip onder vrouwen toen hij werd aangesteld als creatief directeur van Dior, maar voor zijn mannelijke volgelingen betekent Raf Simons iets heel anders.
Raf Simons is een naam die doet denken aan de 'frequentie-illusie', een cognitieve vooringenomenheid waarin iets of iemand onlangs is ontdekt en plotseling overal is. Maar bij nadere inspectie - of door vast te komen zitten in een Kylie Jenner-achtig K-gat van 'dingen realiseren', wordt het duidelijk dat de geprezen ontwerper op de een of andere manier altijd in de buurt is geweest, invloed uit op de manier waarop we ons meer achter de schermen kleden dan in de schijnwerpers, door zijn consequent vooruitstrevende en on-the-neus benadering van kleding en hun relatie met de drager. Voor veel mannen belichaamt Raf Simons waar we het over hebben als we het over 'mode' hebben, en om deze reden is hij een bijna goddelijke figuur geworden onder herenkledingfans over de hele wereld.
Sinds hij in 2012 werd benoemd tot creatief directeur van Dior — na een periode van zeven jaar bij het minimalistische, in Milaan gevestigde label Jil Sander — Simons is het onwillige middelpunt van de aandacht geweest naarmate meer en meer mensen in de baan van zijn heelal. En nu, met zijn gelijknamige label dat zijn catwalkdebuut maakt op New York Fashion Week: Men's (met zijn Het verwachte debuut van Calvin Klein, een paar dagen later), bevindt Simons zich op een nieuw cruciaal punt in zijn carrière.
De zachtaardige, echt zoete, Coke Zero-swilling Belg veroverde de harten en geesten van veel modefans door middel van Dior couture-jurken gemaakt van op maat gemaakte stoffen geïnspireerd op naast elkaar geplaatste Sterling Ruby-prints - waarvan de compositie werd gedocumenteerd in de film "Dior and I" - en hij blijft een van de laatste echte auteurs. Simons is een van de populairste modesterren, maar behoudt een nuchtere gevoeligheid en stelt collecties samen met een zichzelf wegcijferende Europese nederigheid - alsof het op de een of andere manier, zelfs na al zijn prestaties, nog steeds om het werk gaat. Er is een onuitwisbare scène in "Dior en ik" wanneer Simons een "a-ha!" moment gekleed in een korte broek en een Prada-sweater. Een deel van zijn aantrekkingskracht is zijn toegankelijke, heerlijk afstandelijke "fashion dad" persona, alsof hij alleen echt thuis is in de wondere wereld in zijn hoofd.
De zoon van legerwacht Jaak Simons en huishoudster Alda Beckers, Raf Simons, groeide op in de slaperige Belgische gemeente Neerpet. Als een overvloed aan angstige tieners uit de buitenwijken die troost vonden in kunst en cultuur, wendde hij zich tot muziek om te ontsnappen aan de verveling van zijn geboortestad. In een recente 032c profiel beschrijft Simons het dorp als verstoken van galerijen, bioscopen en boetieks. "Het hele bestaan naast school was opgebouwd rond muziek", zegt hij.
Blootgesteld aan artiesten als Blondie en David Bowie via tv-shows als 'Top Pop', verbreedde hij zijn horizon op het lokale record shop, die Engelse en Amerikaanse bands als New Order en Sonic Youth importeerde, twee groepen die een blijvende visuele indruk achterlieten op de tiener.
Hij verliet Neerpelt om industrieel ontwerp te studeren aan de universiteit van Genk, België, waar hij affiniteit ontwikkelde met ontwerpers als George Nakashima en Jean Prouvé. Als bijzaak gooide hij stukken uit het midden van de eeuw om voor extra geld. Het was pas toen hij begon stage te lopen bij Walter Van Beirendonck, lid van België's zeer invloedrijke "Antwerp Six" klas van afgestudeerden van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, dat hij zich realiseerde wat hij wilde doen was maken kleren.
Al een fervent volgeling van ontwerper Helmut Lang, was het Martin Margiela's lente/zomer 1990-show die Simons de boeiende kracht van de modeshow-als-verhaal liet zien. De geheel witte collectie werd opgevoerd in een tent en bevatte straatcast-kinderen uit de buurt, ondermijnend de stereotiepe glitter en glamour ten gunste van iets dat tegelijkertijd rauw, etherisch, relevant en aangrijpend is. Het bracht Simons letterlijk tot tranen.
De eerste collectie van Raf Simons debuteerde in herfst/winter 1995. Geïnspireerd door de schooluniformen die hij moest dragen (Jaak Simons plaatste hem op een katholieke school), bestond het uit twee scherp getailleerde looks gestyled op twee street-cast modellen. Het idee van uniformen zou een terugkerend thema worden voor Simons, die zowel schooljongenspakken als standaard militaire nietjes voortdurend opnieuw zou onderzoeken.
Ontwerpers hebben vaak moeite met het updaten van herenkleding, omdat het beklemmend kan aanvoelen. Er zijn tenslotte maar zoveel manieren om het pak opnieuw uit te vinden. Herenmode balanceert regelmatig tussen gedicteerde dresscodes, vastgestelde 'stijlregels' en beslissen hoe ze deze moeten trotseren. Simons' constante heruitvinding van uniformen maakt gebruik van silhouet, proporties en afbeeldingen om de grenzen te doorbreken tussen vastgeroeste noties van formele kleding en sportkleding, en op een dieper niveau, wat het betekent om je leeftijd te kleden.
De Raf Simons F/W 2016-2017 collectie. Foto: Pascal Le Segretain/Getty Images
Naarmate de culturele dresscode meer casual scheef blijft, laten bedrijven als J.P. Morgan kasjmier truien en slanke chino's in plaats van marineblauwe pakken. Streetwear-merken zoals Supreme werken samen met legendarische merken zoals Aquascutum en het meest recent geprezen modehuis Louis Vuitton. Gucci van Alessandro Michele en Balenciaga van Demna Gvasalia zetten het idee van 'aankleden als een volwassene' op zijn kop - iets waar Simons gedurende zijn hele carrière in uitblonk.
In zijn essay uit 1877,Een geschiedenis van een misdaad, schreef de Franse schrijver Victor Hugo: "Een invasie van legers kan worden weerstaan; een invasie van ideeën kan niet worden weerstaan." Hugo schreef het na zijn ballingschap uit Frankrijk, waar hij enige tijd in België verbleef. Nu, een steeds visuelere consumentencultuur, een verzadigde modemarkt van doorslagen en slimme shoppers die op zoek zijn naar kleding die staat voor smaak en een uitgeklede idee van luxe hebben het tot de perfecte aanleiding gemaakt voor Simons' vaak bezochte thema's om zich te verspreiden in de hoofdstroom.
Door de 22-jarige levensduur van zijn label, kan de design-erfenis van Raf Simons worden teruggebracht tot een paar verschillende collecties. In de serie "Isolated Heroes" uit 1999 werkte hij samen met fotograaf David Sims voor een reeks intieme portretten van de Belgische tieners die ook dienst deden als model; deze afbeeldingen zouden uiteindelijk terechtkomen op kleding in de lente/zomer 2016-lijn van Simons. Deze fetisjisering van de jeugd werd een ander lopend thema voor de ontwerper, en de visuals van Sims zouden Justin beïnvloeden Bieber's "Purpose"-tourmerchandise, met het gezicht van de popster geschoten in een even grimmige zwart-wit manier gedrukt op afbeelding T-stukken.
Collecties zoals "Virginia Creeper" van herfst/winter 2002 en "Consumed" van lente/zomer 2003 zouden even vooruitziend blijken te zijn. De twee dienen vaak als expliciete referenties voor ontwerpers als Virgil Abloh, en versterken Simons' voorliefde om zijn favoriete subculturele figuren te delven en ze om te zetten in begeerlijke catwalkstukken.
Herfst/Winter 2001's "Riot, Riot, Riot"-collectie voelt bijzonder geschikt in het huidige geopolitieke klimaat, met gemaskerde tieners rebels in flodderige lagen en oversized bomberjacks met atypisch geplaatste grafische patches met postpunk Boston-band Mission of Birma. Vooral de laatste stukken zouden terug in de mode komen wanneer beroemdheden als Kanye West, A$AP Rocky en Rihanna ze op straat droegen, in bruikleen van stylist David Casavant.
A$AP Rocky's "Peso" roept op beroemde wijze Simons op, en de kunstenaar haalt regelmatig archiefstukken tevoorschijn. Deze popculturele boost verhoogde de status van Raf Simons in de kieskeurige wereld van de straatcultuur, die affiniteit heeft met high-end luxemerken zoals Gucci, Louis Vuitton en Saint Laurent – maar heeft ook de macht om labels te maken of te breken die in de valuta van culturele relevantie. De ene dag kan een streetwear-merk op de rug zitten van jongens als Young Thug of Travis Scott, en de volgende dag kan het wegkwijnen op de plank bij Zumiez.
Raf Simons neemt een unieke ruimte in tussen beide werelden. De collectie die hem universeel vereerd maakte onder merkontrouwe hypebeasts was de samenwerking van herfst/winter 2014 met Sterling Ruby. Het raakte de juiste toon: opgewaardeerde stukken zoals een reeks met verf bespatte trenchcoats, veel camo, gewaagde grafische plaatsingen en street-ready silhouetten zoals gebleekte skinny jeans, fishtail-parka's en ronde hals sweatshirts. Het was een mengelmoes van hergebruikte punk verpakt als draagbare kunst.
In de kern komt het immense ontwerptalent van Raf Simons voort uit zijn bedrevenheid in culturele curatie. Het lijkt erop dat zijn geest functioneert als een Instagram-feed, een grenzeloze bron van klassieke beelden en eeuwige jeugd waar hij zijn volgelingen een slokje van aanbiedt.
Als Yohji Yamamato's beschermende overmaatse lagen harnassen zijn, zijn de grafisch zware ontwerpen van Raf Simons draagbare fonteinen van de jeugd. In dat opzicht kan zijn aantrekkingskracht tussen generaties worden vergeleken met de toegewijde merkcultus van Supreme en UNDERCOVER - als je niet "begrijpt" waarom mensen het leuk vinden, dan is het waarschijnlijk niets voor jou.
Foto van de startpagina: Pascal Le Segretain/Getty Images